Orzecznictwo i doktryna w świetle współczesnej dyskusji o wymiarze sprawiedliwości

Potrzeba głębokiej reformy wymiaru sprawiedliwości obecna była w Polsce od lat. Przeprowadzane przez lata badania opinii publicznej wykazywały i wykazują, że zmian takich oczekiwało ponad osiemdziesiąt procent Polaków. Zauważyć trzeba, że pomimo istnienia woli politycznej do przeprowadzenia zmian – w trakcie prac ścierały się, podkreślić trzeba w konstruktywnym dialogu, różne propozycje rozwiązań szczegółowych. Uwzględniono także szereg uwaga zgłaszanych w toku prac przez opozycję zarówno parlamentarną, jak też pozaparlamentarną. Mimo tego przeprowadzone w 2017 r. zmiany dotyczące Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego spotkały się z krytyką ze strony niektórych środowisk, w tym tych, które same mówiły o potrzebie głębokich reform w wymiarze sprawiedliwości. Przedstawiane zarzuty skupiały się wokół domniemanego naruszenia równowagi władz. Owszem podzielić trzeba pogląd, że zbyt mała niezależność sądów może podkopać fundamenty trójpodziału władzy, ale zbyt dużo niezależności może naruszyć podstawy demokracji. Tymczasem w polskim porządku ustrojowym zasada demokracji została uznana przez Trybunał Konstytucyjny za jedną z zasad określającą tożsamość konstytucyjnej. Stąd też państwie demokratycznym należy wciąż poszukiwać w tej kwestii „złotego środka” i dbać o zachowanie w tym względzie równowagi, unikając rozwiązań skrajnych.