ISK•Articles by: Mateusz Rojewski

Autor: Mateusz Rojewski

Tekst dr. Tomasza Herbicha pt. Warunki sensownego mówienia o odpowiedzialności. Komentarz filozoficzny

Ustalenia Ingardena w kwestii warunków, jakie musi spełnić teoria wartości, aby można było sensownie mówić o odpowiedzialności w każdej z wyróżnionych przez niego czterech sytuacji, należą do najbardziej doniosłych osiągnięć wynikających z jego rozważań zawartych w artykule O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych. Ingarden przede wszystkim odrzuca trzy teorie wartości, które w jego ocenie niweczą odpowiedzialność. Są nimi: teoria tak zwanej subiektywności wartości, teoria ich źródła społecznego oraz teoria relatywności wartości. Wspólne tło tych trzech odrzucanych przez Ingardena ujęć stanowi jego zdaniem dualistyczne ujęcie świata i sensualistycznie zabarwiony empiryzm4. Zanim tę ostatnią myśl rozwinę, warto przyjrzeć się temu, co głoszą odrzucane przez Ingardena stanowiska w kwestii istnienia i natury wartości.

Fragment tekstu dr. Tomasza Herbicha, do którego lektury zapraszamy w naszej bibliotece tekstów.

Tekst dr. adw. Mateusza Tondera pt. Czy mamy w Polsce „moment konstytucyjny”?

To co wyłania się z choćby pobieżnej analizy koncepcji Bruce’a Ackermana można streścić w następujący sposób: zaistnienie momentu konstytucyjnego, który jednocześnie ominie „problem suwerena” i „problem legalności”, a następnie doprowadzi do trwałej zmiany jest zjawiskiem bardzo rzadkim. Jedynie przyjęcie bardziej elastycznych kryteriów oceny konkretnych sytuacji społeczno-politycznych i rezultatów generowanych przez nie na poziomie ustrojowym i prawnym pozwala uznać, że momenty konstytucyjne istotnie zachodzą w obserwowalnej rzeczywistości politycznej z częstotliwością pozwalającą uznać je za faktycznie występujące zjawisko.

Fragment tekstu dr. adw. Mateusza Tondera, do którego lektury zapraszamy w naszej bibliotece tekstów

Tekst Michała Szymańskiego pt. Chrześcijańska aksjologia Konstytucji RP. Raport w 25-lecie obowiązywania polskiej ustawy zasadniczej

Krytycznie ocenić należy przeświadczenie obecne wśród części polskich środowisk prawicowych, iż ustawa zasadnicza to „konstytucja Kwaśniewskiego”, co pociągać za sobą musiałoby postkomunistyczną aksjologię tego aktu prawnego. Ustawa zasadnicza nie została wprowadzona przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego – jej wejście w życie było wolą Narodu Polskiego, która wyrażona została w referendum konstytucyjnym.

Fragment tekstu Michała Szymańskiego, do którego lektury zapraszamy w naszej bibliotece tekstów.

Tekst prof. dr. hab. Dariusza Dudka pt. Suwerenność czy „sędziokracja”? Raport w sprawie sporu o niezawisłość i bezstronność polskich sędziów

W świetle obowiązującej Konstytucji, nie można utożsamiać – wbrew dzisiejszym tendencjom (o czym dalej) – odrębnych pojęć: niezależności sądu oraz niezawisłości i bezstronności sędziego, chociaż i one same i związane z nimi wartości pozostają w integralnej zależności.

Fragment tekstu prof. dr. hab. Dariusza Dudka, do którego lektury zapraszamy w naszej bibliotece tekstów.

Tekst dr. P. Bała pt. Ekonomia a stany nadzwyczajne. Czy Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku wymaga nowelizacji?

Kwestią kluczową dla wyjaśnienia, czym są stany nadzwyczajne, jest zdefiniowanie pojęcia „szczególnych zagrożeń”, uzasadniających wprowadzenie stanów o których mowa. Sytuacja, w której zwykłe konstytucyjne środki będą niewystarczające, oznaczać powinna wyjątkowość wyzwań, którym nie są w stanie sprostać konwencjonalne środki sprawdzające się w sytuacji braku tych zagrożeń. Zagrożenia, o których mowa, winny mieć charakter obiektywny, tj. nie opierać się jedynie na subiektywnym odczuciu czy ocenie podmiotów odpowiedzialnych za zaprowadzenie tych stanów.

Fragment tekstu P. Bała, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.

Tekst J. Dorosza-Kruczyńskiego pt. Zasada subsydiarności jako zasada ustroju samorządu terytorialnego w Rzeczypospolitej Polskiej

Zasadniczym kryterium rozróżniania funkcji norm prawnych, w demokratycznym państwie prawnym, jest ich umiejscowienie w hierarchicznym systemie źródeł prawa. Dogmatycznoprawną podstawą do wprowadzenia takiego rozróżnienia są przepisy Rozdziału III Konstytucji RP, które statuują obowiązującą w polskim porządku prawnym hierarchiczność źródeł prawa. Formalną konsekwencją przyjęcia takiej struktury źródeł prawa jest przyjęcie, że normy prawne umiejscowione wyżej w hierarchii determinują treść norm prawnych ulokowanych niżej.

Fragment tekstu J. Dorosza-Kruczyńskiego, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.

Tekst prof. A. Ławniczaka pt. Ekonomiczno-społeczne przesłanki konstytucjonalizmu

Konstytucjonalizm jawi się, podobnie jak rzeczywistość, której jest składnikiem, jako skomplikowane zjawisko, pojawiające się wskutek społecznego zapotrzebowania i zmieniające swój kształt wraz z przemianami sposobu życia ludzkości. Sensu largissimo konstytucjonalność towarzyszy jej od początków zorganizowanego bytowania rodzaju ludzkiego, bo przecież w materialnym rozumieniu terminu konstytucja jest w gruncie rzeczy tożsama z ustrojem politycznym, niezbędnym dla każdego ukonstytuowanego skupiska mężczyzn i kobiet, w którym muszą obowiązywać jakieś reguły, gdyż w przeciwnym przypadku jakiekolwiek publiczne współżycie byłoby niemożliwe.

Fragment tekstu prof. Artura Ławniczaka, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.

Tekst dr. Jędrzeja Pliszki pt. Pojęcie narodu w Konstytucji RP z 1997 r. – wybrane aspekty w ujęciu porównawczym

Prawne ujęcie państwa in statu nascendi stało się wyzwaniem dla doktryny prawa publicznego międzynarodowego i wewnętrznego.Ujęcie relacji narodu do państwa stało się problemem dla wszystkich konstytucji nowoczesnego państwa polskiego. W niniejszym szkicu spróbujemy odpowiedzieć na pytanie jak z tym problemem poradziła sobie
obowiązująca Konstytucja RP na tle poprzednich prób ustrojowych niepodległego państwa: konstytucji z 1921 i 1935 r.

Fragment tekstu dr. Jędrzeja Pliszki, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.