Tekst dr hab. Jadwigi Potrzeszcz pt. Konstytucyjne zasady sprawiedliwości społecznej z perspektywy wartości chrześcijańskich

„Sprawiedliwość jako taka stanowi wartość uniwersalną, którą człowiek może rozpoznać za pomocą swej rozumnej natury, w sposób spontaniczny, podobnie jak człowiek potrafi rozróżniać dobro od zła. Ludzie wierzący w Boga uznają, że sprawiedliwość, podobnie jak inne najwyższe wartości, a mianowicie: prawda, dobro i piękno, mają swoje ostateczne uzasadnienie i źródło w Bogu. Natomiast – jak głosi preambuła do Konstytucji RP – ludzie, którzy nie podzielają tej wiary, wywodzą te uniwersalne wartości z innych źródeł. W Konstytucji RP znajdujemy zatem potwierdzenie, że sprawiedliwość (obok prawdy, dobra i piękna) jest wartością uniwersalną, niezależnie od tego, jakie wskażemy jej ostateczne źródło i uzasadnienie.”

Fragment tekstu dr hab. Jadwigi Potrzeszcz, do którego lektury zapraszamy w naszej bibliotece tekstów lub TUTAJ.

Tekst prof. dr hab. Andrzeja Bryka pt. Obalenie „Roe v. Wade” w Stanach Zjednoczonych – początek kontrrewolucji czy kosmetyczna korekta prawa?

„Decyzja Roe v.Wade nie została oczywiście podjęta w próżni społecznej, lecz na fali rewolty kulturowej, w której centrum stała radykalna teoria „emancypacji” z wszelkich ograniczeń instytucjonalnych i moralnych, krępujących jednostkowe wybory. W rezultacie kultura aborcyjna stała się elementem mainstreamu politycznego, a sama aborcja została strywializowana jako nic nieznaczący zabieg będący wyłącznie decyzją kobiety z olbrzymim przemysłem aborcyjnym obsługującym i podsycającym to przekonanie. Aborcja stała się jednym z najważniejszych narzędzi, obok coraz bardziej agresywnego promowania ideologii gender i homoseksualnej kultury i instytucji ją zabezpieczających liberalno-lewicowej inżynierii społecznej, a dziecko zaczęto traktować, podobnie jak małżeństwo, wyłącznie w perspektywie spełnienia utylitarnych potrzeb indywidualnych.”

Fragment tekstu prof. dr hab. Andrzeja Bryka, dostępnego do lektury w naszej bibliotece tekstów oraz TUTAJ.

Zapraszamy do lektury!

Tekst dr hab. Bogumiła Szmulika pt. „Orzecznictwo i doktryna w świetle współczesnej dyskusji o wymiarze sprawiedliwości”

Potrzeba głębokiej reformy wymiaru sprawiedliwości obecna była w Polsce od lat. Przeprowadzane przez lata badania opinii publicznej wykazywały i wykazują, że zmian takich oczekiwało ponad osiemdziesiąt procent Polaków. Zauważyć trzeba, że pomimo istnienia woli politycznej do przeprowadzenia zmian – w trakcie prac ścierały się, podkreślić trzeba w konstruktywnym dialogu, różne propozycje rozwiązań szczegółowych. Uwzględniono także szereg uwaga zgłaszanych w toku prac przez opozycję zarówno parlamentarną, jak też pozaparlamentarną. Mimo tego przeprowadzone w 2017 r. zmiany dotyczące Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego spotkały się z krytyką ze strony niektórych środowisk, w tym tych, które same mówiły o potrzebie głębokich reform w wymiarze sprawiedliwości. Przedstawiane zarzuty skupiały się wokół domniemanego naruszenia równowagi władz. Owszem podzielić trzeba pogląd, że zbyt mała niezależność sądów może podkopać fundamenty trójpodziału władzy, ale zbyt dużo niezależności może naruszyć podstawy demokracji. Tymczasem w polskim porządku ustrojowym zasada demokracji została uznana przez Trybunał Konstytucyjny za jedną z zasad określającą tożsamość konstytucyjnej. Stąd też państwie demokratycznym należy wciąż poszukiwać w tej kwestii „złotego środka” i dbać o zachowanie w tym względzie równowagi, unikając rozwiązań skrajnych.

Fragment tekstu dr hab. Bogumiła Szmulika, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece lub TUTAJ.

Zapraszamy do lektury!

Tekst dr hab. Mariusza Muszyńskiego pt. „Prawnomiędzynarodowe podstawy niemieckich zobowiązań reparacyjnych na rzecz Polski”

O ile odpowiedź na pytanie, gdzie reparacje wojenne znajdują swe źródło, jest jednoznaczna – stanowią odpowiedź na bezprawie międzynarodowe, jakim jest wojna, i są ogólnie uznaną zasadą prawa międzynarodowego, o tyle problem powstaje w odpowiedzi na pytanie, czy dla możliwości zrealizowania reparacji wojennych konieczne jest skonkretyzowanie roszczenia w traktacie pokoju (za czym w doktrynie opowiadają się np. H. Kelsen, P. Guggenheim), czy też już samo bezprawie wojny statuuje obowiązek odszkodowania, co z kolei bezpośrednio upoważnia poszkodowane państwo do samodzielnych działań służących zaspokojeniu roszczeń, z pominięciem jakiegokolwiek aktu prawnego (jak uważają np. E. Kaufmann czy W. Grewe).

Fragment tekstu dr hab. Mariusza Muszyńskiego, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece lub TUTAJ.

Zapraszamy do lektury!

Tekst dr. Michała Sadłowskiego pt. Myśli kilka o tzw. socjalistycznym prawie państwowym państwa polskiego po 1944 r. Czyli rozważania o procesie narzucenia modelu radzieckiego

W roku akademickim 1946/1947 na wydziałach prawa naszych uniwersytetów został wprowadzony jako obowiązujący nowy przedmiot pod nazwą Ustrój Związku Radzieckiego. Jednocześnie w Łodzi powstała pierwsza katedra tego przedmiotu, przeniesiona następnie do Warszawy. Wprowadzenie wykładu uniwersyteckiego Ustroju Związku Radzieckiego, tj. wykładu radzieckiego prawa państwowego było nie tylko celowe, ale i konieczne. Wykład ten dotyczy bowiem pierwszego w historii państwa typu socjalistycznego, państwa, które znajduje się na wyższym szczeblu rozwoju aniżeli wszystkie inne państwa obozu socjalistycznego. W Związku Radzieckim zakłada się obecnie fundamenty komunizmu, podczas gdy demokracje ludowe tworzą dopiero podstawy socjalizmu.

Fragment tekstu dr. Michała Sadłowskiego który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.

Tekst Mateusza Rojewskiego pt. Udział ławników w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jako realizacja artykułu 182 Konstytucji RP

Obecnie udział czynnika społecznego w sprawowaniu sprawiedliwości przejawia się przede wszystkim w udziale ławników w wykonywaniu tegoż wymiaru. We współczesnej doktrynie prawa konstytucyjnego nie jest w sposób jednoznaczny rozstrzygnięte, czy regulacja z art. 182 Konstytucji RP posiada walor zasady ustrojowej, czy raczej stanowi jedynie normę upoważniającą do uchwalenia stosownych przepisów dla ustawodawcy. Dyskusja o tym, czy udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości jest obligatoryjny, czy też jest to jedynie przyzwolenie dla prawodawcy na introdukcję mechanizmów prawnych, zezwalających czynnikowi społecznemu na tego rodzaju udział w wymiarze sprawiedliwości.

Fragment tekstu Mateusza Rojewskiego, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.

Analiza Michała Szymańskiego dotycząca konieczności zmiany Konstytucji RP w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i wolności produkcji rolnej

Pojęcie „wolności produkcji rolnej” należy uznać za część „wolności gospodarczej”. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że „społeczna gospodarka rynkowa, zgodnie z treścią art. 20 konstytucji “stanowi podstawę ustroju gospodarczego RP”. Cechami konstytucyjnymi pożądanego przez ustrojodawcę modelu gospodarki, w ujęciu tego artykułu, są: wolność gospodarcza, własność prywatna oraz solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych. Na tych trzech założeniach opiera się bowiem, zgodnie z jego treścią, społeczna gospodarka rynkowa. W płaszczyźnie konstytucyjnoprawnej społeczna gospodarka rynkowa wyznaczona jest z jednej strony przez podstawowe, tradycyjne elementy rynku w postaci wolności gospodarczej i własności prywatnej, z drugiej zaś przez solidarność społeczną, społeczny dialog i współpracę partnerów społecznych. W ujęciu art. 20 konstytucji społeczna gospodarka rynkowa stanowi więc nie tylko określony model ekonomiczny, ale także pożądany przez ustrojodawcę obraz ładu społecznego.

Zapraszamy do lektury analizy Michała Szymańskiego, której fragment cytujemy powyżej a którą w całości znajdziecie Państwo w Bibliotece.

Tekst Adriana Zimnego pt. Ograniczenie obrotu gotówkowego a gwarancje wolności religijnej

Likwidacja obrotu gotówkowego i zastąpienie go w całości obrotem elektronicznym stwarza więc sytuację zagrożenia ujawnieniem danych o tym na czyją rzecz poszczególny obywatel dokonuje wpłat. W kontekście prawa wyznaniowego oznacza to ryzyko ujawnienia informacji o ofiarach składanych na rzecz konkretnego związku wyznaniowego. Ponieważ informacje te mają charakter wrażliwy, a wiele osób zainteresowanych jest tym, by wyznawana przez nich religia pozostała ich sprawą prywatną, może to doprowadzić do zmniejszenia zysków związków wyznaniowych z tytułu ofiar składanych przez wiernych, a w konsekwencji doprowadzić do ograniczenia sprawowania przez te związki kultu, co w sposób faktyczny ograniczy zagwarantowaną przez Konstytucję RP wolność sumienia i wyznania

Fragment tekstu Adriana Zimnego, który znajdziecie Państwo w naszej Bibliotece. Zapraszamy do lektury.